1. Phân biệt tiền điện tử với tiền ảo và tiền công nghệ số

các khái niệm về cách kiếm tiền online (electronic money/e-money) hiện nay trên toàn cầu thường được hiểu ở khuôn khổ khá rộng. Tỉ dụ, ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) biểu lộ tiền điện tử là trị giá tiền tệ được lưu trữ trên một thiết bị điện tử được sử dụng rộng rãi để tiến hành thương lượng thanh toán cho những tổ chức khác ko phải là đơn vị phát hành. Còn nhà băng trả tiền quốc tế (BIS) định nghĩa tiền điện tử là trị giá được lưu trữ hoặc sản phẩm trả trước, trong đó thông báo về khoản tiền hoặc giá trị khả dụng của quý khách được lưu trữ trên một trang bị điện tử thuộc sở hữu của khách hàng. Những khái niệm này hơi phức tạp, có thể gây ra lầm lẫn về nội hàm của tiền điện tử, khó phân biệt với tiền ảo, tiền công nghệ số và thậm chí là cả tiền di động (mobile money).

Xem thêm: hướng dẫn sử dụng mt4

Trong thực tiễn, tiền điện tử đã được xác định và phân biệt rõ ràng với các loại tiền khác chuẩn y 4 đặc điểm chính. Trước nhất, tiền điện tử phải là tiền pháp định (legal tender). Theo đấy, tiền điện tử có rất nhiều 3 chức năng của tiền là dự trữ (store value), thảo luận (medium of exchange) và hạch toán (unit of account). Đồng thời, tiền điện tử cũng luôn được biểu lộ dưới dạng trị giá của tiền pháp định của một đất nước (thí dụ Việt Nam Đồng, đô la Mỹ, SGD...). Bên cạnh đó, tiền điện tử cũng được ngân hàng Trung ương (NHTW) bảo đảm.

Thứ 2, tiền điện tử có thể do nhà băng phát hành hoặc cũng có thể do công ty phi ngân hàng phát hành. Vì vậy, để đảm bảo an toàn cho người sử dụng, tất cả quốc gia luôn có quy định rất chặt chẽ đối với những công ty phát hành tiền điện tử. Đối với những nhà băng, NHTW có hệ thống các quy định chặt chẽ về an toàn hoạt động, quản trị rủi ro, tỷ lệ dữ trữ buộc phải, bảo hiểm tiền gửi… Đối với những tổ chức phi ngân hàng, NHTW có những quy định về cấp phép, về giám sát… và thông thường phải tiến hành ký quỹ tại hệ thống nhà băng (tương ứng với số tiền phát hành với một tỷ lệ nhất định).

Thứ ba, tiền điện tử có cơ chế bảo đảm tiền tệ (monetary regimes) của NHTW. Theo ấy, tiền điện tử do những nhà băng phát hành sẽ được đảm bảo bằng tỷ lệ dữ trữ đề nghị tại NHTW, còn tiền điện tử do những đơn vị phi nhà băng phát hành sẽ được đảm bảo bằng công thức ký quỹ tại hệ thống ngân hàng (với một tỷ lệ ký quỹ nhất định). Thông thường, tỷ lệ ký quỹ này sẽ cao hơn phổ quát so với tỷ lệ dự trữ đề nghị do các quy định an toàn ứng dụng đối với các công ty này thấp hơn rộng rãi so với nhà băng. Tỷ lệ ký quỹ tại một vài quốc gia theo cách tiếp cận cẩn trọng ở mức 100%. Đây cũng là điểm khác biệt chủ chốt giữa tiền ngân hàng (bank notes) với tiền điện tử (e-money).

Thứ tư, tiền điện tử chỉ được lưu trữ trong các sản phẩm điện tử gồm hai loại: (i) phần cứng (hard-ware based products) như thẻ chíp, điện thoại sáng tạo gắn chíp và (ii) dữ liệu dựa trên phần mềm (soft-ware based) như ví điện tử Paypal.

Xem thêm: đường ma là gì

Đối với tiền ảo (virtual currency), ECB định nghĩa như sau: “Đồng tiền ảo là một loại tiền công nghệ số không chịu sự quản lý, được phát hành bởi những người tăng trưởng phần mềm (developers) thường song song là người kiểm soát hệ thống; được sử dụng và chấp nhận trả tiền giữa các thành viên của một cùng đồng ảo nhất mực”. Thí dụ, tiền ảo Pokecoins trong trò chơi Pokemon GO hoặc khoản tiền Facebook được sử dụng cho quảng bá hay các trò chơi trên app Facebook... Theo đó, có thể thấy tiền ảo và tiền điện tử rất khác nhau. Tiền ảo chẳng hề là tiền pháp định nên ko gắn với quyền mặc định được chuyển đổi sang tiền pháp định và được NHTW bảo đảm. Các tổ chức phát hành tiền ảo cũng ko chịu sự quản lý, giám sát chặt chẽ của NHTW. Cùng lúc, khuôn khổ hoạt động của tiền ảo thường hơi hẹp chỉ trong phạm một cùng đồng và dùng cho mục đích nhất mực (thí dụ, game online). Nói cách khác, tiền ảo mang nhiều đặc điểm của hàng hóa luận bàn hơn là một đồng tiền. Mặc dầu vậy, hiện nay tiền ảo đang từng bước vững mạnh với loại tiền ảo có thể quy đổi (convertible virtual currency) nhưng chỉ gắn nghĩa vụ của tổ chức phát hành mà không gắn với phận sự của NHTW và khuôn khổ hoạt động cũng chỉ ở khuôn khổ một cộng đồng như nêu trên.

Còn tiền phương pháp số hay tiền mã hóa (crytocurrency): được tạo ra bởi các thuật toán mã hóa phức tạp, được thương lượng, trao đổi hoàn toàn trên môi trường Internet và hiện nay chưa chịu sự quản lý của bất kỳ tư nhân hay doanh nghiệp nào (trừ khi được NHTW trực tiếp phát hành). Ví dụ tiêu biểu của tiền phương pháp số là Bitcoin, Ethereum... Có thể xác định gốc của tiền mã hóa là tiền ảo nhưng đang lớn mạnh để có đa dạng đặc điểm của tiền điện tử như khả năng chuyển đổi thành tiền pháp định, khả năng thanh toán, còn khả năng tích tụ trị giá thì ít hơn (do luôn biến động nhiều)... Mặc dầu vậy, tiền phương pháp số vẫn còn khoảng cách rất xa để trở thành tiền điện tử với lý do quan yếu nhất là sự xác nhận của NHTW các quốc gia. Lúc NHTW tất cả các nước không thừa nhận, đồng bạc công nghệ số sẽ ko được bảo đảm và không có khả năng quy đổi ở phạm vi rộng như tiền điện tử. Hiện nay tiền phương pháp số đang được vững mạnh theo hướng khai thác các lợi thế, Ưu điểm của công nghệ chuỗi khối - blockchain (như chi phí đàm phán thấp, độ an toàn bảo mật cao, thuận tiện, nhanh chóng...) hơn là theo hướng dùng đồng bạc công nghệ số như 1 đồng tiền thực sự.

Một loại tiền khác cũng thường bị hiểu nhầm ấy là tiền di động (mobile money), quan niệm rằng tiền di động và tiền điện tử không giống nhau. Tuy thế, theo định nghĩa của Hiệp hội thông báo di động toàn cầu (GSMA), Mobile money có thể được hiểu ngắn gọn là tiếp cận nhà cung cấp vốn đầu tư qua điện thoại di động. khái niệm này rộng và bao hàm đa số ý nghĩa của dịch vụ này, nhất là từ giác độ người tiêu dùng. Theo đấy, với bản tính là tiền pháp định, tiền di động có thể hiểu là một dạng thức tiền điện tử do doanh nghiệp (thường là nhà mạng) cung cấp nhà cung cấp trung gian thanh toán phát hành và định danh quý khách chuẩn y hạ tầng dữ liệu thuê bao di động. Dạng thức này chính là ví điện tử trên thuê bao di động, ko cần kết liên với tài khoản ngân hàng. Công ty vốn đầu tư quốc tế (IFC) cũng nghĩ rằng, mobile money là một dạng tiền điện tử, trong ấy các thương lượng trả tiền và tài chính được thực hiện trên điện thoại di động, có thể trực tiếp hoặc không trực tiếp gắn với tài khoản nhà băng.

2. Quy định về tiền điện tử tại Việt Nam

Tại Việt Nam, hiện nay vẫn chưa có một văn bản pháp lý nào quy định khái niệm tiền điện tử. Tuy vậy, 1 vài văn bản đã quy định các dạng thức của tiền điện tử gồm ví điện tử, thẻ trả trước… như tại Luật nhà băng Nhà nước (2010), Luật các tổ chức tín dụng (2010), Nghị định số 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về trả tiền ko dùng tiền mặt và Nghị định số 80/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung 1 số điều của Nghị định số 101/2012/NĐ-CP, Thông tư số 19/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động thẻ nhà băng (được sửa đổi bởi Thông tư số 26/2017/TT-NHNN). Hiện nay, Dự thảo Nghị định quy định về trả tiền ko sử dụng tiền mặt sửa đổi đã hợp nhất đưa ra khái niệm rõ ràng về tiền điện tử:“Tiền điện tử là trị giá tiền tệ lưu trữ trên những dụng cụ điện tử được trả trước bởi quý khách cho ngân hàng, chi nhánh nhà băng nước ngoài, công ty phân phối nhà sản xuất trung gian trả tiền để tiến hành đàm phán thanh toán và được bảo đảm giá trị tương ứng tại ngân hàng, bao gồm: thẻ trả trước, ví điện tử, tiền di động”.

So sánh với những khái niệm trên thế giới, có thể thấy khái niệm trong dự thảo tương đối thích hợp và có phần dễ hiểu, rõ ràng và dễ phân biệt hơn. Quan trọng hơn là việc hợp nhất đưa cả 3 loại hình tiền điện tử vào văn bản pháp lý không chỉ giúp dừng rõ ràng phạm vi của tiền điện tử mà còn giúp công tác quản lý được hợp nhất về một manh mối là NHNN, từ ấy lấp được lỗ hổng trong công tác quản lý đối với mobile money hiện vẫn đang để trống.

đồng thời, những quy định trong dự thảo can hệ đến đơn vị phi nhà băng cũng giúp phân biệt rõ tổ chức phát hành tiền điện tử hợp pháp (được cấp phép, giám sát hoạt động) với công ty hoạt động không phép, phi pháp. Qua ấy, giúp phân biệt rõ giữa tiền điện tử “hợp pháp” với tiền ảo, tiền điện tử “bất hợp pháp”, giúp các cơ quan có thẩm quyền trong ngăn dự phòng các hành vi tù nhân trong ngành nghề này vốn dĩ diễn biến phức tạp thời gian qua.

Nắm bắt xu hướng, cập nhật thông tin về mql5 tại Việt Nam